Akreditif ile Vesaik Mukabili Arasındaki Farklar Nelerdir?

Akreditifli ödemeler ile vesaik mukabili ödemeler, dış ticarette bankaların aracılık etmiş oldukları başlıca ödeme yöntemleridir. Her ne kadar bu iki temel ödeme yönteminin ortak pek çok özellikleri olsa da, birbirinden ayrıldıkları oldukça önemli noktalar da mevcuttur.

Bugünkü yazımızda sizlere akreditifli ödemeler ile vesaik mukabili ödemeler arasındaki temel farklılıkları göstermeye çalışacağım.

Akreditif ile Vesaik Mukabili Arasındaki Farklar Nelerdir?

Uygulama Kuralları: Her iki ödeme yönteminin tabii olduğu kurallar birbirinden farklıdır.

• Akreditif: Akreditifli ödemeler ICC'nin hazırlamış olduğu ve Türkçe'si Akreditiflere ilişkin Birörnek Usuller ve Uygulama olan UCP 600'e tabii olarak yürütülmektedirler.
• Vesaik Mukabili: Vesaik mukabili ödemeler yine ICC'nin hazırlamış olduğu ve Türkçe'si Tahsiller İçin Birörnek Kurallar olan URC 522'ye tabii olarak yürütülmektedirler.

Bankaların Sorumlulukları: Akreditifli ödeme ile vesaik mukabili ödemede bankaların almış oldukları sorumluluklar birbirinden farklıdır.

• Akreditif: Akreditifli ödemelerde ödeme garantisini veren kurum amir bankadır. Amir banka, akreditifi genellikle ithalatçı firmadan almış olduğu talimat doğrultusunda açmaktadır ve uygun evrak ibrazında amir banka ihracatçıya ödeme yapmak zorundadır. 
• Vesaik Mukabili: Vesaik mukabili ödemelerde bankaların ihracatçı firmaya vermiş oldukları herhangi bir ödeme garantisi bulunmamaktadır. Bankalar yalnızca ihracat bedelinin tahsilatını ithalatçı firmadan yapmakta ve bedelin ihracatçı firmaya ulaştırılmasına yardımcı olmaktadırlar. Eğer ki ithalatçı firma vesaik mukabili altında herhangi bir ödeme yapmaz ise bunun sorululuğunu ithalatçının bankası çekmez.

Evrak İncelemesi: Her iki ödeme yönteminin tabii olduğu kurallar birbirinden farklıdır.

• Akreditif: Akreditifli ödemelerde bankalar ödeme yapma veya ödeme talebini reddetme kararını ancak ve ancak evrak incelemesi ile verebilmektedirler. Yapılan evrak incelemesi sonucunda evraklarda rezerv (discrepancy) bulunmuş ise bu durumda bankalar ihracatçı firmanın ödeme talebini reddetmektedirler.
• Vesaik Mukabili: Vesaik mukabili ödemelerde ise bankaların herhangi bir evrak inceleme sorumluluğu yoktur. Bankalar yalnızca kendilerine teslim edilen evrak adetlerinin tahsil talimatındaki evrak adetleri ile uyumlu olup olmadığını kontrol etmekle, ve eğer herhangi bir uyumsuzluk var ise bu durumda bu uyumsuzluğu en hızlı şekilde ihracatçının bankasına iletmekle mükelleftirler.

İşlem Zorluğu: Her iki ödeme yönteminin sahip olduğu operasyonel zorluk derecesi birbirinden farklıdır.

• Akreditif: Akreditifli ödemeler vesaik mukabili ödemelere göre daha zor operasyonel süreçlere sahiptirler.
• Vesaik Mukabili: Vesaik mukabili ödemeler akreditifli ödemelere göre daha basit operasyonel süreçlere sahiptirler.

Risk: Vesaik mukabili ödemeler ihracatçılar açısından akreditifli ödemelere göre daha risklidir. 

Maliyet: Akreditifli ödemeler vesaik mukabili ödemelere göre daha maliyetlidir.