Vesaik mukabili ödemeler özellikle denizyolu yüklemelerinde ihracatçılar için kısmi ödeme güvencesi sağlamaktadır, çünkü ithalatçı bankasından evrakları teslim almaksızın malları çekemeyecektir.
Normal şartlar altında ithalatçı firmanın bankasından evrakları alabilmesinin yegane koşulu vesaik bedelinin ödenmesi veya ödemenin ileri bir tarihte yapılacağının kabul edilmesidir.
İhracatçı firmalar açısından vesaik mukabili ödemenin en önemli risk unsuru ise ithalatçının evrakları almak için bankasına başvuruda bulunmamasıdır.
Bankaların vesaik mukabili ödemelerde, ödemeye ilişkin herhangi bir sorumlulukları olmadığı için, ithalatçının evrakları almak için bankasına başvurmaması durumunda tüm risk ihracatçının omuzlarına yıkılmaktadır.
Bugünkü yazımda vesaik mukabili ödemenin özelliklerini ve pratik hayatta kullanılan şekli ile işleyişine ait detayları sizlerle paylaşmak istiyorum.
Vesaik Mukabili Ödemenin İngilizce Karşılıkları Nelerdir?
Günlük hayatta vesaik mukabili işlemler İngilizce olarak "Cash Against Documents" veya "CAD" olarak kullanılmakta iken, özellikle uluslararası ticaretin finansmanında çalışan bankacıların vesaik mukabili ödemeyi tanımlarken İngilizce "Documentary Collection" veya sadece "Collection" ibarelerini kullandıkları görülmektedir.
Vesaik Mukabili Ödeme Nasıl İşler?
Aşağıdaki şekilde basit olarak vesaik mukabili ödemenin nasıl işlediği açıklanmıştır.
Resim 1 : Vesaik Mukabili Ödeme Nasıl İşler |
- İlk adımda ihracatçı firma ile ithalatçı firma aralarında satış sözleşmesi imzalarlar. Satış sözleşmesinde taraflar ödeme yöntemi olarak vesaik mukabilini seçmiş olmalıdırlar. Satış sözleşmesi yerine alternatif olarak proforma fatura da düzenlenebilmektedir.
- İkinci adımda ise ihracatçı firma üretimini tamamlayıp, yüklemeyi yapar.
- Üçüncü adımda ise ihracatçı firmanın yükleme sonrasında evrakları toplayıp, tahsil talimatı ile beraber bankasına ibraz etmesi yer alır.
- Dördüncü adımda, evrakları ihracatçı firmadan teslim alan gönderi bankasının, tahsil talimatı ile beraber evrakları ithalatçının ülkesinde yer alan ibraz bankasına göndermesi yer almaktadır.
- Beşinci adımda ibraz bankasının ithalatçıya yapmış olduğu vesaik ödeme ihbarı yer almaktadır. Bu adımda tahsil talimatında tespit edilmiş olan ödeme yöntemine göre ibraz bankası ithalatçıdan ödeme veya ödeme güvencesi talep etmektedir.
- Altıncı adımda ithalatçı evrakları alabilmek için ya peşin ödeme yapmakta veya vadeli ödemeyi garanti altına alacak poliçeyi imzalamaktadır. Bu iki işlemden birisini yapan ithalatçıya ibraz bankası evrakları teslim etmektedir. İthalatçı, ibraz bankasından almış olduğu evraklar ile malın gümrük işlemlerini tamamlamaktadır.
- Yedinci şamada ise ithalatçıdan tahsil edilen mal bedelinin bankalar aracılığı ile ihracatçıya ulaştırılması yer almaktadır.
Vesaik Mukabili Ödemede Taraflar Kimlerdir?
Vesaik mukabili ödeme bankalar aracılığı ile işlediği için ihracatçı ithalatçı firmanın yanı sıra bankalar da işlemler sırasında görev üstlenmektedirler.
Aşağıda vesaik mukabili ödemede yer alan tarafların İngilizce ve Türkçe karşılıklarının yanı sıra, basit olarak hangi görevleri üstlendiklerine de yer verilmiştir.
- Amir / İhracatçı: İngilizce karşılığı "Applicant" olan amir firma vesaik mukabili ödemelerde ihracatçı firma olmaktadır. Vesaik mukabili işlemlerde amir yani ihracatçı ilk önce ithalatçı ile satış sözleşmesini imzalamaktadır. Daha sonra malların yüklemesini gerçekleştirmekte ve bu yükleme sonucunda elde etmiş olduğu belgelerle beraber bankasına başvuruda bulunmaktadır.
- Tahsile Gönderen Banka (Remitting Bank, Gönderi Bankası) : Tahsile gönderen banka veya diğer ismi ile gönderi bankası ihracatçıdan almış olduğu tahsil emrini ve evrakları ibraz bankasına ulaştıran banka konumundadır.
- İbraz Bankası (Presenting Bank) : İbraz bankası vesaikleri ithalatçıya ibraz eden ve tahsil talimatında açıklandığı üzere ithalatçıdan ödeme talep eden banka konumundadır.
- Muhatap (Drawee): Vesaik mukabili ödemelerde muhatap ithalatçıdır. Vesaik mukabili işlemlerinde muhataplar işlemlerin sonunda sadece ödeme yükümlülüğünü yerine getirme safhasında katılmaktadırlar.
Vesaik Mukabili Ödemelerde Tahsilat Yöntemleri Nelerdir?
Basit olarak vesaik mukabili ödemelerde iki çeşit tahsilat yönteminin sıklıkla kullanıldığı söylenebilir. Bunlar peşin ödeme ve vadeli ödemelerdir.
- Vesaiklerin görüldüğünde tahsil tutarının ödenmesi karşılığında alıcıya teslimi
- Vesaiklerin alıcının vadeli poliçeyi kabulü karşılığında alıcıya teslimi
facebook
twitter
google+
fb share