güncel yazılar...
Loading...

IBAN Nedir? İhracat ve İthalat İşlemlerinde Nasıl Kullanılır?

IBAN, İngilizce "International Bank Account Number" olarak kullanılan kelimelerin kısaltmasından oluşturulmuş bir uluslararası bankacılık terimidir.

Türkçe'ye "Uluslararası Banka Hesap Numarası" olarak çevrilebilen IBAN, özellikle Avrupa Birliği üyesi ülkeler tarafından kullanılan bir sistemdir.

IBAN, esas itibari ile bir ISO 13616 standardı olup, söz konusu standardın yönetim sorumluluğu 2006 yılından itibaren SWIFT isimli organizasyonuna verilmiştir.

Türkiye'de Avrupa Birliği'ne giriş müzakerelerinde pek çok yasal mevzuatını AB'ye uyumlu hale getirdiği için, AB'de kullanımı zorunlu olan IBAN uygulamasına 1 Eylül 2005 tarihinden itibaren geçiş yapmıştır.

Türkiye'deki IBAN kullanımı ile ilgili yasal mevzuat ise 10 Ekim 2008 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan “Uluslararası Banka Hesap Numarası Hakkında Tebliğ” 'e dayanmaktadır.


Bugünkü yazımda IBAN'ın özellikle ihracat ve ithalat işlemlerinde nasıl kullanıldığını açıklamaya çalışacağım.

IBAN, uluslararası ve yerel banka ödemelerinde ne işe yarar?

Küresel ticaretin gelişmesi ve online olarak satış yapan firmaların artması ile beraber, bankacılık sistemi günde milyonlarca ödemeyi gerçekleştirmek durumunda kalmıştır.

Bu kadar fazla sayıda ödemenin, hatasız olarak, bir iki dakikalık süreler içerisinde gerçekleştirilmesi, güvenilir bilgisayar yazılımları ve standart sistemlerin bir arada kullanımı ile mümkün olmuştur.

IBAN, standardizasyonu ve güvenilirliği bir arada sunan, Avrupa Birliği'ne üye ülkelerce kullanılan bir sistemdir.

IBAN'n yapısı nasıldır?

IBAN, maksimum 34 karakter uzunluğunda harf ve rakamlardan oluşacak şekilde düzenlenmektedir. Her bir banka hesap numarası için farklı bir IBAN değeri atanmaktadır.

IBAN'ın uzunluğu ülkeden ülkeye değişmekle beraber, bir ülke içerisindeki IBAN numaraları daima aynı uzunlukta olmaktadır.

Örneğin, Belçika'daki banka hesap numaraları için kullanılan IBAN numaraları 16 karakterden oluşurken, Almanya içerisindeki hesaplar için kullanılan IBAN numarası daima 22 karakterli olmalıdır.
Önemli Not: Türkiye'de kullanılan IBAN numaraları 26 karakterden oluşmaktadır.
IBAN'ın yapısı ise şu şekildedir:

  • İlk iki karakter harflerden oluşmaktadır ve ülke kodunu göstermektedir.
  • Daha sonraki iki karakter ise rakamlardan oluşmaktadır ve kontrol numaralarıdır.
  • Son bölümde yer alan karakterler ise ülkelerin atamış olduğu ulusal bileşenlerdir.
IBAN Örnekleri: Aşağıdaki grafiklerde Belçika ve Fransa'nın IBAN yapıları örnekler ile açıklanmıştır.

Belçika IBAN numaraları daima 16 karakterden oluşmaktadır. Belçika IBAN numaralarında gösterilen ülke kodu BE'dir.

Hangi Ülkeler IBAN Kullanmaktadır?

Aşağıda IBAN numarasını kullanan ülkelerin listesi verilmiştir. Bazı küçük ülkelerin listede olmayabileceğini ve listeye yeni ülkelerin girip, mevcut ülkelerin zaman içerisinde listeden çıkabileceğini göz önüne alınız.

Avrupa'da IBAN Kullanan Ülkeler: Almanya, Arnavutluk, Andorra, Avusturya, Belçika, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Faroa Adaları, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Gibraltar, Greenland, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Karadağ, Kosova, Latviya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Litvanya, Macaristan, Makedonya, Malta, Moldova, Monako, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, San Marino, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Ukrayna, Yunanistan.

Avrupa Dışında IBAN Kullanan Ülkeler: Angola, Azerbeycan, Bahrain, Birleşik Arap Emirlikleri, Benin, Brezilya, Britanya Virjin Adaları, Burkina Faso, Burundi, Cezayir, Dominik Cumhuriyeti, Fildişi Sahilleri, Fransız Guyanası, Gabon, Guatemala, İran, İsrail, Katar, Kazakistan, Kongo, Kosta Rika, Kuveyt, Lübnan, Mali, Mısır, Moritanya, Mozambik, Orta Afrika Cumhuriyeti, Pakistan, Suudi Arabistan, Tunus, Türkiye, Ürdün, Yeşil Burun Adaları.

Hangi Ülkelerde IBAN Kullanılmamaktadır?

ABD, Kanada, Avustralya, Çin gibi ülkelerde IBAN uygulaması bulunmamaktadır. Bu ülkelere yapılacak ithalat ve ihracat ödemelerinde firmaların banka hesap numaralarının yanı sıra bankanın swift kodu (BIC - Bank Identifier Code) ile yapılmaktadır.

IBAN Nasıl Kontrol Edilebilir?

IBAN kontrol etmek için kurulmuş pek çok web sitesi bulunmaktadır. Bunlar içerisinde, günlük bir kaç sorgulamayı ücresiz yapabileceğiniz, sürekli güncellenen web sitesi iban.com'dur.

Akreditif Danışmanlık Hizmetleri

Dünya genelinde korumacılık artmakta, politik, ticari ve finansal riskler buna paralel olarak yükselmektedir.

İhracat ve ithalat işlemlerinizde akreditif başta olmak üzere güvenli ödeme ödeme yöntemlerini etkin kullanarak pazar payınızı arttırabilirsiniz.

Detaylı bilgi için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

Akreditif, vesaik mukabili ve diğer ödeme yöntemleri ile ilgili detaylı bilgiler ve danışmanlık bilgileri sitemizdedir.