Domates Salçası İhracatı

Domates, Türkiye için önemli bir tarımsal ihraç ürünüdür.

Domates, taze veya kurutulmuş olarak ihraç edilebildiği gibi, gıda sanayinde işlendikten sonra ketçap, sos, salça gibi işlenmiş tarım ürünü olarak da ihracata konu olabilmektedir.

Tıpkı taze domates gibi, domates salçası da, Türkiye'nin yapmış olduğu gıda ihracatında, en ön sıralarda yer almaktadır.

Domates Salçasının İngilizce'si ise "Tomato Paste" olarak kullanılmaktadır.

"Tomato Puree" ve "Tomato Concentrate" kelimeleri de bazen domates salçası ile eş anlamlı olarak kullanılmaktır.

Fakat gerçekte, domates püresi (Tomato Puree) daha düşük katı madde içeren bir üründür. Pek çok ülke tarafından kuru madde oranı %11 ile %24 arasındaki ürünler domates püresi olarak kabul edilmiştir.

Sizin Için Seçtigimiz Yazi: Türkiye'deki Başlıca Salça Üreticileri ve İhracatçıları

Domates konsantresi (Tomato Concentrate) ise domates püresi ve domates salçası yapımında kullanılan, işlenmiş yarı-mamüle verilen isimdir.

Türk Gıda Kodeksi Salça ve Püre Tebliği, domates salçasını, "domates bitkisinin olgun, sağlam, kırmızı renkli ve taze meyvelerinin parçalandıktan sonra tekniğine uygun olarak kabuk, çekirdek ve lif gibi parçalarından ayrılarak elde edilen domates pulpunun ilave tuz hariç en az %28 brikse kadar koyulaştırılmasıyla elde edilen ve fiziksel yollarla dayanıklı hale getirilen ürün" olarak tanımlanmıştır.

Resim: Food vector designed by Freepik

Bugünkü yazımda, sizlere domates salçası ihracatı ile ilgili olarak bilgiler vermeye çalışacağım.

Domates Salçası Nasıl Sınıflandırılmaktadır? Domates Salçasının GTİP numarası Nedir?

Domates salçası, Türkiye Gümrük Cetvelinde, ambalaj büyüklüğüne ve domates salçasının içindeki kuru madde oranına (briks) göre sınıflandırılmaktadır.

2016 Türkiye Gümrük Cetvelinde, domates salçaları 2002.90 numaralı gümrük tarife kodlarının alt birimlerinde, ambalaj birimlerinin 1 kg'dan çok olup olmamasına ve ihtiva etmiş oldukları kuru madde oranına göre aşağıdaki şekilde gösterilmektedir.

20.02 Domatesler (sirke veya asetik asitten başka usullerle hazırlanmış veya konserve edilmiş)

2002.90 - Diğerleri:

Ağırlık itibariyle % 12'den az kuru madde içerenler:

2002.90.11.00.00 - - - Net muhtevası 1 kg.ı geçen hazır ambalajlarda olanlar
2002.90.19.00.00 - - - Net muhtevası 1 kg.ı geçmeyen hazır ambalajlarda olanlar

Ağırlık itibariyle % 12 veya daha fazla, fakat % 30 veya daha az kuru madde içerenler:

2002.90.31.00.00 - - - Net muhtevası 1 kg.ı geçen hazır ambalajlarda olanlar
2002.90.39.00.00 - - - Net muhtevası 1 kg.ı geçmeyen hazır ambalajlarda olanlar

Ağırlık itibariyle % 30'dan fazla kuru madde içerenler:

2002.90.91.00.00 - - - Net muhtevası 1 kg.ı geçen hazır ambalajlarda olanlar
2002.90.99.00.00 - - - Net muhtevası 1 kg.ı geçmeyen hazır ambalajlarda olanlar

Dünya Çapında En Fazla Domates Salçası İthal Eden Ülkeler Hangileridir?

Aşağıdaki şekilde, 2015 yılında Dünya çapında en fazla domates salçası ithalatı yapan ülkelere yer verilmiştir.

Şekil incelendiğinde 2015 yılında en fazla domates salçası ithalatını Almanya'nın yapmış olduğu görülmektedir.

Almanya'yı sırası ile İtalya, İngiltere, Japonya, Rusya Federasyonu, Hollanda, fransa, Suudi Arabistan, Gana ve Irak'ın takip ettiği görülmektedir.

Ton başına salça için ödenen fiyat yaklaşık olarak 900USD/Ton ile 1200USD/Ton arasında değişmektedir.

Ton başına en düşük domates salçası fiyatını Rusya Federasyonu ödemekte iken, bu ülkeyi Gana ve İtalya takip etmektedir.

Dünya Çapında En Fazla Domates Salçası İhraç Eden Ülkeler Hangileridir?

Aşağıdaki şekilde, 2015 yılında Dünya çapında en fazla domates salçası ihracatı yapan ülkelere yer verilmiştir.

2015 yılında, Dünya çapında en fazla domates salçası ihraç eden ülke 925 milyon doların üzerindeki ihracat rakamı ile Çin Halk Cumhuriyeti olmuştur. Çin'in hemen ardından, 716 milyon dolarlık domates salçası ihracatı ile İtalya gelmektedir.

İtalya'yı 416 milyon dolarlık ihracat ile ABD, 312 milyon dolarlık ihracat ile İspanya, 219 milyon dolarlık ihracat ile Portekiz izlemektedir.

Türkiye 2015 yılında yapmış olduğu 158 milyon dolarlık domates salçası ihracatı ile Dünya'nın en büyük 6. domates salçası ihracatçısı konumundadır.

Türkiye'yi domates salçası ihracatında Şili, Yunanistan, Almanya ve Hollanda takip etmektedir.

Türkiye'nin Domates Salçası İhracatı

Türkiye, 2015 yılında yapmış olduğu 158 milyon dolarlık domates salçası ihracatı ile Dünya çapındaki en büyük 6. salça ihracatçısı ülke konumundadır.

turkiyenin domates salçası ihracatı yaptığı başlıca ülkeler

Türkiye, 2015 yılında en fazla domates salçası ihracatını Irak'a yapmıştır. Türkiye'nin 2015 senesi içerisinde Irak'a yapmış olduğu domates salçası ihracatı yaklaşık 82 milyon dolar olup, oransal olarak bakıldığında, Türkiye'nin 2015 yılı toplam salça ihracatının yaklaşık %82'sine tekabül etmektedir.

Türkiye, Irak'tan sonra en çok domates salçasını sırası ile Suriye (yaklaşık 16 milyon dolar), Japonya (yaklaşık 10,5 milyon dolar), Suudi Arabistan (yaklaşık 9,5 milyon dolar), Almanya (yaklaşık 8,3 milyon dolar) ve İran'a (yaklaşık 6,7 milyon dolar) satmıştır.

Bundan sonraki ülkelere yapılan domates salçası ihracatı önemli miktarda düşmektedir. Örneğin, Kuveyt'e yapılan salça ihracatı 2,9 milyon dolar, umman'a yapılan salça ihracatı 2,8 milyon dolar, ABD'ye yapılan salça ihracatı 2 milyon dolar ve İsveç'e yapılan salça ihracatı da 1,9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.