Türkiye'de fazla bilinmese de, Çin'in en büyük e-ticaret sitesi olan Taobaa.com Alibaba Group'a aittir. Aynı zamanda AliExpress, Alipay ve Tmall.com gibi siteleri de bünyesinde barındıran firmayı Dünya çapında üne ve bilinilirliğe taşıyan site ise Alibaba.com'dur.
Jack Ma girişimcilik hayatına Alibaba.com'u kurarak başlamış, diğer sitelerin kuruluşları daha sonra gerçekleşmiştir.
Alibaba.com yakın zamana kadar ithalat ve ihracat yapan firmaların kullanmış olduğu ve büyük çaplı dış ticaret işlemlerinin yürütülmüş olduğu bir siteyken, son yıllarda parekende satış da yapılan bir platforma evrilmeye başlamıştır.
Alibaba.com hali hazırda Dünya çapında en fazla ziyeret edilen ilk 100 web sitesinden birisidir.
 |
| Resim: Business vector designed by Freepik |
Bu kadar geniş bir kitleye hitap eden bir platformda, iyi niyetli kullanıcıların yanı sıra, dış ticaret konusunda fazla bilgi sahibi olmayan kişileri dolandırmak isteyen, avcı olarak nitelendirilen firma ve kişilerin de olması mümkündür.
Bugünkü yazımda, Alibaba.com üzerinde dolandırılmamak için alabileceğiniz tedbirleri örnekler yardımı ile açıklamaya çalışacağım.
Alibaba.com Üzerinden İthalat Yaparken Nasıl Dolandırılabilirsiniz?
Dolandırıcılık yapan firmalar sürekli yeni taktikler geliştirmekte, teknolojinin de verdiği avantajları kullanarak haksız kazanç elde etmenin yeni yollarını bulabilmektedirler.
Sahte IBAN dolandırıcılığı başlıklı yazımda açıklamış olduğum gibi, ileri derecede teknolojiye vakıf olmayan dolandırıcıların kullanmış oldukları basit ama sonuç veren ve yıllardır da kullandıkları bir yöntemi bugünkü yazımda açıklamak istiyorum.
Söz konusu dolandırıcılık şekli olta balıkçılığına oldukça benzemektedir. Nasıl ki balıkçılar oltalarının ucuna balıklar için cazip yemleri takıp, balıkların yemi yutmasını bekliyorlar ise, aynı şekilde Alibaba.com veya diğer online platformlar üzerinden avlanan dolandırıcılar da yem atmakta ve yemi yutan ithalatçıları tuzaklarına çekmektedirler.
Burada yem, talebi olan fakat piyasada bulunması kolay olmayan ürünleri piyasa fiyatlarının hemen altında online platformlar üzerinden satışa sunmaktan geçmektedir.
Teklifi cazip bulan ithalatçılardan ön ödeme talep edilmektedir. Ön ödeme yapıldıktan sonra ise çoğu zaman ithalatçının e-maillarına cevap verilmemekte ve her türlü iletişim koparılmaktadır.
Dolandırıcı firmaların online ticaret portallarında açıktıkları hesaplar, genellikle ücretsiz üyelik şeklinde olduğu için bu firmaların şikayet edilmesi de her hangi bir sonuç vermemektedir.
Örnek Uygulama: Nohut İthalatında Dolandırıcılık Riski
Bir ithalatçı firma, daha doğrusu ithalata yeni başlamak isteyen firma diyelim, bundan bir süre önce, kabuli tipi, iri boy nohut ithal etmek istediğini ve Alibaba.com üzerinden bulduğu bir firma ile anlaşmak üzere olduğunu bana bildirdi.
İhracatçı firma Endonezya'daki bir aracı firmaydı, Hindistan menşeli ürünleri satıyordu ve fiyatı Hindistan'lı ihracatçıların bile altındaydı.
İthalatçı firmaya peşin ödeme yapmamasını, gerekirse ödemenin tamamını akreditif ile yapabileceğini karşı tarafa bildirmesini istedim.
Bu arada ben de nohut dış ticareti ile ilgili bilgiler edinmeye çalıştım.
Online araştırma neticesinde hızlıca edindiğim bilgilere göre, Dünya çapında en fazla nohut ihraç eden ülkelerin Avustralya, Hindistan, Rusya, Meksika ve Kanada olduğunu tespit ettim.
Hindistan'ı ilginç kılan durum ise bu ülkenin Dünya çapında en fazla nohut ithal eden ülke olmasının yanı sıra, net nohut ithal eden bir ülke konumunda olmasıydı. (Hindistan, 2015 yılında 172 milyon dolarlık nohut ihracatına karşılık, 430 milyon dolarlık nohut ithalatı yapmıştır.)
Türkiye'deki ithalatçı firma Rusya nohutunun kalitesini beğenmiyor, Hindistan nohutunun da fiyatının yüksek olduğunu söylüyordu.
Bu durumda nohut ithalatına yönelebilinecek ülkeler Avustralya, Meksika ve Kanada olarak kalmaktaydı.
Türkiye'nin hangi ülkelerden nohut ithal ettiğini araştırdığımda ise %54'lük pay ile Meksika 1., %19'luk pay ile Hindistan 2., %8'lik pay ile ABD 3. ve %7 ile Arjantin 4. sırada gözükmekteydi. Diğer ülkelerden gelen nohut ise fazla bir yer tutmamaktaydı.
Türkiye'nin en çok nohut ithal ettiği ülke olan Meksika nohutunun ton başına ithalat fiyatı ortalama 1100USD'nin altına düşmemekteydi. (Nohut ithalatında 1200USD / ton gözetim üzerinden gözetim uygulaması olduğundan, Türkiye'nin nohut ithalat fiyatları gerçeği tam yansıtmayabilir.)
Türkiye'deki firma ise Meksika kalitesindeki nohutu 1100USD'den değil de 700-800USD aralığındaki bir fiyata bulmaya çalışıyordu.
İşte yem tam olarak bu nokatada devreye girmekteydi. Alibaba.com üzerindeki bazı aracı firmalar, Türkiye'deki firmaya istediği fiyattan ürün vaad ediyorlardı.
Söz konusu ürünlere erişmek için firmanın yapması gereken tek şey ise ön ödemeyi yapıp, siparişini onaylamasıydı....
Diğer Örnek Uygulamalar: Çin'den Sipariş Edilen Poliüretan Yerine Toprak Geldi
Yukarıdaki açıkladığım dolandırıcılık örneğinin bir benzerini yaşayan İzmir'li bir ithalatçı, internet üzerinden sipariş verdiği Çin'li firmanın gazabına uğramıştır. Çin'li firma poliüretan yerine kum göndermiştir.(Kaynak Linki)Esasen, Çin plastik hammaddler konusunda net ithalatçı konumunda bir ülkedir.
Aynı olayın benzerini Chinawhy sitesinden Steven açıklamıştır. Üzülerek belirtmem gerekir ki başrolde yine bir Türk firması yer almaktadır.
Yazının tamamını İngilizce olarak buradaki linki tıklayarak okuyabilirsiniz. Vakti olmayan arkadaşlar için kısa özeti ise şu şekildedir:
Türkiye'den bir firma Çin'den 4 konteyner granül polipropilen ithalatı yapmak amacıyla Çin'li bir ihracatçı ile anlaşıyor. Fakat Çin'li firmaya güvenmediği için Chinawhy firmasına başvuruyor ve Chinawhy'dan Çin'li ihracatçı firmayı araştırmasını talep ediyor.
Anlaşmaya göre ithalat tutarı 60 ton ürün için 60.600 USD'dir. Ürünün birim fiyatı ise 1010 USD'dir.
Chinawhy firması söz konusu ürün hakkında araştırma yapmaya başlıyor ve Çin'in söz konusu üründe net ithalatçı olduğunu tespit ediyor. Söz konusu ürünün Çin pazarındaki fabrika çıkış satış fiyatını ise 1800USD olarak tespit ediyorlar.
Soru basit: Bir firma neden aynı ürünü 1800USD'ye iç piyasada satabiliyorken, 1010USD'ye ihraç etmeye kalksın.
Bu bilgileri Türkiye'deki ithalatçı firmaya geçiyorlar, fakat Türkiye'deki firma ödemenin tamamının akreditif ile olacağından sıkıntı yaşanmayacağını düşünerek işleme devam ediyor.
Sonuç. Akreditif altında Çin'li ihracatçı ödemesini alıyor. Malların kalite ve miktarı ise Türkiye'deki ithalatçının beklentisinin altında kalıyor.
Alibaba.com Üzerinden İthalat Yaparken Dolandırıcılığa Karşı Ne Gibi Tedbirler Alabilirsiniz?
- Online platformların doğal birer yerleşim yeri olduğunu fark edin. Bu alanlarda iyi niyetli kişilerin yanı sıra kötü niyetli kişiler de olabileceğini aklınızdan çıkarmayın.
- Her malın bir piyasa fiyatı olduğunu bilin. Söz konusu piyasa fiyatının altındaki ürünlere ve bu ürünlerin satıcılarına kuşku ile yaklaşmayı öğrenin.
- Dış ticaret verilerini kullanmayı öğrenin. İthalat yapacağınız ürünlerin Türkiye'ye hangi ülkelerden ithal edildiğini ve yaklaşık ithalat fiyatlarının ne olduğunu öğrenin.
- Peşin ödemelerden kaçının.
- Sadece akreditifli ödemelere güvenmeyin. Olabildiğince ürün satın alacağınız firmaları araştırın.
- Alibaba.com üzerinden ithalat yaparken, en az 2 yıldır Gold Supplier olan firmaları tercih edin.
- Yükleme öncesinde ürünleri bağımsız bir denetim firmasına kontrol ettirin.
facebook
twitter
google+
fb share