CFR ile CPT'nin; CIF ile CIP'in Farkları Nelerdir? Incoterms Teslim Şekilleri En Doğru Biçimde Nasıl Gösterilir?

Bugünkü yazımda bir okuyucumdan gelen soruyu cevaplamaya çalışacağım. Soru teslim şekillerinin kullanımı ile ilgili olup, iki kademeli olarak kaleme alınmıştır.

Sorunun ilk bölümünde CFR ile CPT'nin ve CIF ile CIP'in farklılıkları sorulmaktadır. Incoterms 2000'de C grubu olarak isimlendirilen teslim şekillerinin kullanımı ile ilgili bir sorudur.

Sorunun ikinci bölümünde ise teslim şekillerinin doğru gösteriminin nasıl olacağı sorulmaktadır. Teslim şekillerinin proforma faturalarda veya satış sözleşmelerinde gösterimi ile ilgili bir standart olup olmadığının açıklanması talep edilmektedir.

Dilerseniz önce sorunun orjinal halini paylaşıp, daha sonra cevaplarımı vermeye çalışayım.

Soru: Eğer mümkünse size bir konuda danışmak istiyorum.

INCOTERMS 2010'daki CFR ile CPT'nin; CIF ile CIP'in farkları nelerdir?

Tek fark, bana göre, CPT ve CIP'in tüm taşıma modlarında, CFR ile CIF'in ise sadece denizyolunda kullanılır olmasıdır. Ancak hiç emin olamıyorum.

Ek olarak, teslim şekilleri ihracat vesaiklerinde nasıl gösterilir?

Örneğin:

INCOTERMS 2010: CFR, Dammam Port/Dammam-Saudi Arabia

INCOTERMS 2010: EXW, Guzelyali/Pendik/Istanbul-Turkey

Bu iki örnek doğru mudur?

Bir standardı var mıdır?

İyi çalışmalar,

Cevap 1: CFR ile CPT'nin; CIF ile CIP'in Farkları Nelerdir?

Daha önceki yazılarımda Incoterms 2010 Rehberi'ni yayınlamıştım. Söz konusu rehber içerisinde CFR, CPT, CIF ve CIP teslim şekillerinin özelliklerine olabildiğince ayrıntılı bir biçimde değinmiştim.

Soru ile ilgili olarak doğrudan yanıt vermek gerekirse, CFR ve CIF teslim şekilleri yalnızca denizyolu taşımalarında kullanılabilen teslim şekilleri olup, CPT ve CIP ise bu iki ticari terimi karayolu, havayolu, demiryolu ve multimodal taşımalarda ikame edecek şekilde düzenlenmiş teslim şekilleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu dört teslim şeklini, diğer tüm teslim şekillerinden ayıran en temel özellik ise mal tesliminin gerçekleştiği yer ile maliyetlerin el değiştirdiği yerin birbirinden farklı olmasıdır.

CFR ve CIF teslim şekilerinde malların satıcıdan alıcıya teslimi, yükleme limanında ürünlerin gemiye yüklenmesi ile beraber gerçekleşirken; CPT ve CIP teslim şekillerinde ise satıcının teslim ile ilgili sorumluluğu ürünlerin ilk taşıyıcıya teslim edilmesi ile birlikte yerine getirilmiş olmaktadır.

Dolayısı ile CFR ile CPT'nin; CIF ile CIP arasında iki temel farklılık olduğundan söz edilebilinir: kullanılan taşıma yönteminin çeşidi ve malların tesliminin gerçekleştiği yerin farklılığı.

Cevap 2: Incoterms Teslim Şekilleri En Doğru Biçimde Nasıl Gösterilir?

Teslim şekillerinin en doğru biçimde nasıl kullanılacağı yine Incoterms 2010 kurallarının yayınlandığı kitapçıkta açıklanmıştır.

Incoterms kurallarını yazan ekip, teslim şekillerinin doğru gösterimi ile ilgili olarak 4 temel öneride bulunmaktadır:

• Tercih edilen teslim şeklinin kullanılan taşıma yöntemi ile uyumlu olmasına dikkat edilmelidir,
• Tercih edilen teslim şeklinin ihracatçı ile ithalatçının taleplerini tam olarak karşıladığından emin olunmalıdır,
• Kullanılan teslim şeklinin hangi incoterms kurallarına istinaden sözleşmeye yazıldığı mutlaka belirtilmelidir,
• Teslim yeri hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde tanımlanmalıdır.

Konuyu bir örnek ile açıklamak gerekirse,

• Incoterms 2010 kuralları orjinal İngilizce metninde CFR teslim şeklinin aşağıdaki şekilde kullanılması tavsiye edilmektedir.  

• CFR (insert named port of destination) Incoterms 2010

• Türkiye'deki Haydarpaşa Limanın'dan Suudi Arabistan'ın Dammam Limanı'na CFR ile satış yaptığımız durumda ICC'nin talep etmiş olduğu gösterim şekli ise aşağıdaki gibidir:

• "CFR Dammam Port, Saudi Arabia, Incoterms 2010".