Transit Rejimi Nedir?

Transit Rejimi, Türkiye içerisinde kullanıma dahil olmayacak, serbest dolaşıma girmemiş ürünlerin, ithalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, gümrük gözetimi altında, Türkiye Gümrük Bölgesi içindeki bir noktadan diğerine taşınması aşamasında uygulanan gümrük rejimine verilen isimdir.

Ayrıca, ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, çıkış gümrüğünden ülkeyi terk edeceği sınır kapısına kadar olan gümrük gözetimindeki seferi de transit rejimi kapsamında değerlendirilmektedir.

Truck vector designed by Freepik

Bugünkü yazımda, Türkiye Gümrük Mevzuatı içerisinde tanımlanmış gümrük rejimlerinden birisi olan transit rejimi hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağım.

Transit Rejimi Nedir?

Gümrük Kanunu'nun 84. maddesinde transit rejimi aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:

Transit rejimi;

a) İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş,
b) İhracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış,

eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içindeki bir noktadan diğerine taşınmasına uygulanır.

Transit Rejimi, Türkiye Gümrük Bölgesi İçerisinde Nasıl Kullanılabilmektedir?

Gümrük Kanunu'na göre, Gümrük idareleri, transit rejimine tabi tutulan eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi içinde aşağıdaki şekillerde taşınmasına izin vermektedir.

1. Yabancı bir ülkeden yabancı bir ülkeye yapılan taşımalarda: Örneğin, Almanya'dan yüklenen makinaların transit rejim çerçevesinde Türkiye üzerinden transit olarak geçerek İran'a gitmesi gibi.
2. Yabancı bir ülkeden Türkiye’ye yapılan taşımalarda: Örneğin, Ukrayna'dan yüklenen cevizlerin transit rejimi ile Moldova, Bulgaristan üzerinden transit olarak Türkiye'ye taşınmasında.
3. Türkiye’den yabancı bir ülkeye yapılan taşımalarda: Örneğin, Türkiye'den Almanya'ya yapılan ihracatlarda, Çeşme'den Ro-Ro'ya yüklenen tırların sırası ile İtalya ve Avusturya üzerinden Almanya'ya taşınması işleminde.
4. Bir iç gümrük idaresinden diğer bir iç gümrük idaresine yapılan taşımalarda: Örneğin, Türkiye'de bulunan bir gümrük idaresinden diğer bir gümrük idaresine malların sevk edilmesi esnasında.

Transit Rejimine Tabi Eşya, Türkiye Gümrük Bölgesin'de Hangi Şekilde Taşınabilir?

Transit rejimine tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesin'de taşınması aşağıdaki yöntemlerden birisi vasıtası ile yapılabilmektedir;

• Transit rejimi beyanı kapsamında,
• TIR karnesi kapsamında,
• Transit belgesi olarak kullanılan ATA karnesi kapsamında,
• Kuvvetlerin Statüsüne Dair Kuzey Atlantik Anlaşmasına Taraf Devletler Arasındaki Sözleşme ile öngörülen form 302 kapsamında,
• Posta kolileri dâhil olmak üzere posta yoluyla,
• Yönetmelik ile belirlenecek hallerde, demiryolu ile taşımada CIM Taşıma Belgesi, büyük konteynerler ile taşımada TR Transfer Notu, havayolu ve denizyolu ile taşımada eşya manifestosu kapsamında,

Transit Rejimi Ne Zaman Sona Ermektedir?

Transit rejimine tabi tutulan eşya ve gerekli belgeler, rejimi düzenleyen hükümlere uygun olarak varış gümrük idaresine sunulduğunda, transit rejimi sona erer.

Örneğin, Türkiye'den Hollanda'ya transit olarak taşınan eşya, Hollanda gümrüğüne gerekli evraklar ile sunulmasının ardından, Türkiye'deki gümrük idarelerinde transit rejimi kapatılmaktadır.