güncel yazılar...
Loading...

Akreditif Kuralları Nelerdir? UCP 600, ISBP 745 ve diğerleri

Akreditif kuralları, her hangi bir devletin dahli olmaksızın, ticari bir örgütlenme olan ICC'nin almış olduğu insiyatif ile hazırlanmıştır ve günümüzde uluslararası düzeyde bu şekilde düzenlenmiş kurallara verilen en önemli örnek konumundadır.

Business vector designed by Freepik
İlk olarak 1933 yılında yayınlanan akreditif kuralları daha sonra 1951, 1962, 1974, 1983, 1993 ve 2007 yıllarında revize edilmiştir.

2016 yılı itibari ile kullanımda olan akreditif kuralları, 2007 yılı revizyonu olan UCP 600'dür.

Süreç içerisinde akreditif kurallarının yorumlanmasında yaşanan sıkıntıları fark eden ICC, bu konuya bir çözüm bulmak amacıyla, 2002 yılında akreditif kurallarının örnekler yardımı ile açıklandığı bir kitapçık yayınlamıştır.

Söz konusu kitapçık, o zaman yürürlükte olan UCP 500 kurallarının detaylı olarak açıklaması amacıyla yayınlanmıştır ve ismi ISBP'dir (International Standard Banking Practices).

Akreditif kuralları 2007 yılında revize edilince, ISBP de revizyona tabii tutulmuş ve ISBP 2007 versiyonu olarak yayınlanmıştır.

2013 yılında ise, akreditif kurallarında her hangi bir değişiklik söz konusu olmamasına rağmen, ISBP yeniden düzeltilmiş ve ISBP 2013 (bir diğer adı ISBP 745) olarak tekrar yayınlanmıştır.

Güncel olarak uygulamada, UCP 600 temel akreditif kural kitabı konumunda iken, ISBP 745 ise yardımcı kural kitabıdır. Bu iki kitapçık, ICC'nin resmi olarak akreditif işlemlerinde kullanılmasını kabul ettiği yayınlardır.

Bugünkü yazımda akreditif kurallarını sizlere olabildiğince detaylı biçimde açıklamaya çalışacağım.

Akreditif Kuraları Nelerdir? 

Temel anlamda, tüm Dünya genelinde akreditifler, ICC tarafından hazırlanan ve İngilizce'si "Uniform Customs and Practice for Documentary Credits" olan ve Türkçe'ye ise "ICC'nin Akreditiflere İlişkin Birörnek Usuller ve Uygulama Kuralları" olarak çevrilen kurallara tabii olarak açılmaktadırlar.

Akreditif kuralları, ICC'nin Bankacılık Komisyonu tarafından yayınlanmaktadır.

Akreditif Kuralları Revize Edilmekte midir? İlk Kez Ne Zaman Yayınlanmışlardır?

Akreditif kuralları düzenli olarak revize edilmektedir. Küresel ölçekte geçerli olan ilk akreditif kuralları, ICC tarafından 1933 yılında yayınlanmıştır.

Akreditif kurallarının revizyona tabii tutulduğu tarihler ise aşağıda verilmiştir.

  • 1933 Revision: Uniform Customs and Practice for Commercial Documentary Credits
  • 1951 Revision: Uniform Customs and Practice for Commercial Documentary Credits
  • 1962 Revision: Uniform Customs and Practice for Documentary Credits
  • 1974 Revision: Uniform Customs and Practice for Documentary Credits
  • 1983 Revision: Uniform Customs and Practice for Documentary Credits (UCP 400)
  • 1993 Revision: Uniform Customs and Practice for Documentary Credits (UCP 500)
  • 2007 Revision: Uniform Customs and Practice for Documentary Credits (UCP 600)
Güncel Olarak Uygulamada Olan Akreditif Kuralları Hangisidir?

Güncel olarak uygulamada olan akreditif kuralları, 2007 revizyonu olan UCP 600'dür. Akreditif metinlerinde, "UCP Latest Version" olarak tanımlanan kurallar, 2016 yılı itibari ile UCP 600'dür.

Bir dahaki kural revizyonuna kadar UCP 600 yürürlükte kalacaktır.

Daha Eski Akreditif Kurallarına Tabii Olarak Akreditif Açılması Mümkün müdür?

Daha eski akreditif kurallarına göre akreditif açılması mümkün olmakla beraber, pratik hayatta UCP 500'e veya UCP 400'e göre açılmış bir akreditifin taraflara katacağı her hangi bir katkı yoktur.

ICC Bankacılık Komisyonu tarafından her yapılan revizyonda, bir önceki akreditif kurallarının eksik işleyen bölümleri ele alınmakta, uygulamada aksaklıklara veya yanlış yorumlamalara yol açan bölümler düzeltilmeye çalışılmaktadır.

Bu yüzden, her zaman en güncel akreditif kuralları ile çalışmak taraflar açısından en güvenli yol olacaktır.

Bir Akreditifin Hangi Kurala Tabii Olarak Açıldığını Nasıl Anlayabiliriz?

Bir akreditifin, hangi kurala göre açıldığını anlamak için akreditif metnine bakmamız gerekmektedir. 

Akreditif kuralları kendiliğinden uygulamaya giremezler, bu yüzden mutlaka ama mutlaka akreditif metninde akreditifin hangi kurala göre açıldığının bilgisinin verilmesi gerekmektedir.

Günümüzde, akreditifler bankalar arasında şifreli ve güvenli haberleşmeye olanak sağlayan swift sistemi üzerinden, swift mesajları vasıtası ile açılmaktadırlar.

Akreditif açılışında kullanılan swift mesajı MT700'dür. MT700'ün "40E" maddesinde, akreditifin hangi kurala göre açıldığı belirtilmektedir. 

İhracat ve ithalat işlemlerinde kullanılan ticari akreditiflerde genellikle "UCP Latest Version" yazılmaktadır. Böyle bir tanımlama, akreditifin UCP'nin en son versiyonuna göre açıldığını belirtmektedir. Daha önce de belirtmiş olduğum gibi, güncel olarak uygulamada olan akreditif kuralları UCP 600'dür.

ISBP (International Standard Banking Practices) Nedir?

ISBP, İngilizce "International Standard Banking Practices" kelimelerinin baş harflerinden türetilmiş bir kısaltmadır. 

Türkçe'ye, "Uluslararası Standart Bankacılık Uygulaması" olarak çevrilmektedir.

ISBP'nin yayınlanma amacı, UCP içerisinde yapılan tanımların daha detaylı olarak açıklanmasıdır. Bildiğiniz gibi bankalar, akreditifli işlemlerde, ödeme yapıp yapmamaya akreditifte talep edilmiş olan evrakları inceleyerek karar vermektedirler.

ISBP, UCP altında evrakların nasıl incelenmesi gerektiğini bankacılara açıklayan yayındır ve asla UCP'den bağımsız olarak ele alınmamalıdır.

Yukarıda açıklamaya çalıştığım özellikler, ISBP 745'in ilk maddelerinde detaylı olarak açıklanmıştır.

ISBP, UCP Gibi Revize Edilmiş midir?

ISBP de tıpkı UCP gibi, ICC Bankacılık Komisyonu tarafından güncellenen bir doküman olma özelliği taşımaktadır.

İlk ISBP 2002 yılında, UCP 500 altında yayınlanmıştır. 2007 yılında UCP revize edilince, aynı yıl ISBP de revize edilmiştir.

Son ISBP revizyonu ise 203 yılında gerçekleştirilmiştir. Güncel olarak uygulamada olan sürümü ise ISBP 745 veya ISBP 2013 olarak adlandırılmaktadır.   

URR Nedir?

URR, İngilizce'si "Uniform Rules for Bank-to-Bank Reimbursements under Documentary Credits" olarak tanımlanan ve akreditifli işlemlerde bankalar arasındaki rambursmanları düzenleyen kurallardır.

Güncel olarak uygulamadaki versiyonu URR 725'dir.

MT 700 swift mesajının "40E" maddesinde "UCPURR Latest Version" tanımlaması yapılmışsa, bu durumda açılmış olan akreditif hem UCP 600'e hem de URR 725'e tabii olacak demektir.

UCP, ISBP ve URR Haricinde, Bankaların Evrak İncelemesinde Başvurdukları Başka Kaynaklar Var mıdır?

UCP, ISBP ve URR haricinde, bankaların akreditif evraklarını incelerken başvurabilecekleri yegane resmi ICC kaynağı "ICC Opinions"'dur. 

"ICC Opinions", çeşitli zamanlarda ICC Bankacılık Komisyonu'na sorulan sorulara, komisyonun vermiş olduğu yanıtları içeren yayınlardır.

Eğer, aynı konu hakkında farklı tarihlerde birden fazla bankacılık komisyonu kararı verilmiş ise, son verilen karar baz alınmalı ve önceki kararlar yok hükmünde sayılmalıdır.

Her hangi bir bankacılık kararından sonra, ISBP revize edilmiş ise ve revize ISBP'de söz konusu durum ile ilgili bir açıklamaya yer verilmiş ise, bu durumda ISBP baz alınarak işlemler yapılmalı ve daha önce yayınlanan bankacılık komisyonu kararı yok hükmünde sayılmalıdır. 

Akreditif Danışmanlık Hizmetleri

Dünya genelinde korumacılık artmakta, politik, ticari ve finansal riskler buna paralel olarak yükselmektedir.

İhracat ve ithalat işlemlerinizde akreditif başta olmak üzere güvenli ödeme ödeme yöntemlerini etkin kullanarak pazar payınızı arttırabilirsiniz.

Detaylı bilgi için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

Akreditif, vesaik mukabili ve diğer ödeme yöntemleri ile ilgili detaylı bilgiler ve danışmanlık bilgileri sitemizdedir.