Türkiye'nin Suudi Arabistan'a İhracatı

Suudi Arabistan, Dünya genelinde en çok petrol ihraç eden ülkedir. Aynı zamanda petrol rezervleri bol ve verimli olduğu için, küresel petrol arzının da merkezindeki ülkedir.

Özellikle son 10 yılda ham petrol fiyatlarının göstermiş olduğu artış neticesinde, ekonomisi %90 oranında petrol ihracatına dayanan Suudi Arabistan önemli bir refah düzeyi yakalamış, ülkenin belki de tarihin hiç bir döneminde yaşanmayan bir finansal güce erişmesine zemin hazırlamıştır.

Suudi Arabistan, Arap Yarımadasında yer alan, çöllerin ülkenin yüz ölçümünde önemli bir yer tuttuğu, yıllarca her türlü modernizmin etkisinden uzak, zor doğa şartları altında geleneksel olarak yaşamış insanları barındıran bir ülkedir.

Ülkedeki suyun israf edilmesinin önüne geçmek amacıyla su gereksinimi yüksek olan tarım ürünleri üretimi Suudi Arabistan sınırları içerisinde yapılamamaktadır. Suudi Arabistan, tarım ürünleri üretmek amacıyla ülke dışından verimli tarım arazileri satın almaya çalışmaktadır.

Suudi Arabistan, yıllarca modern medeniyetten uzak kalmasının ceremesini, tam bir tüketim toplumu olarak çekmektedir. Bugün için kullanmakta olduğu pek çok ürünü ithal eden Suudi Arabistan, Türkiye için de önemli bir ihracat ülkesidir.

Bugünkü yazımda, Türkiye'nin Suudi Arabistan'a yapmış olduğu ihracatı inceleyeceğim.

Suudi Arabistan'ın Ekonomik Durumuna Genel Bakış

• 2014 yılı itibari ile Suudi Arabistan 346 milyar dolarlık ihracat yapmıştır. Söz konusu ihracat verisi ile Suudi Arabistan Dünya genelinde en fazla ihracat yapan 16. ülke konumundadır.
• Suudi Arabistan'da kişi başına düşen gayrisafi yurtiçi hasıla 53.149USD'dir. Suudi Arabistan, kişi başı gayrisafi yurtiçi hasılası en çok olan 12. ülke konumundadır.
• Suudi Arabistan, 2014 yılında 154 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmiştir. Söz konusu ithalat büyüklüğü Suudi Arabistan'ı Dünya'nın en büyük 31. ithalatçı ülkesi yapmaktadır.
• Suudi Arabistan uzun yıllardır dış ticaret fazlası veren bir ülke konumundadır. Dünya'nın en büyük petrol ihracatçısı olan ülke, petrol fiyatlarında yaşanan yükselme hareketi ile beraber, yıllar içerisinde ihracatını sürekli olarak arttırmıştır. Yaklaşık 31 milyonluk nüfusu ile nispeten orta büyüklükte bir ülke olan Suudi Arabistan, temel ihtiyaçları dahil olmak üzere hemen hemen tüm tüketim ihtiyacını ithalat vasıtası ile karşılamasına rağmen; yıllık bazda ithalatı ihracatının ancak yarısı kadar gerçekleşmektedir.
• Suudi Arabistan devleti pek çok üründe uygulamakta olduğu sübvansiyonlar ile halkın alım gücünü yapay olarak arttırmaktadır.
• Suudi Arabistan'ın başlıca ihracat kalemlerini ham petrol ve petro-kimya ürünleri oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra söz konusu ülke alüminyum, bakır, inci, değerli taşlar, süt ürünleri, yumurta, bal, hayvansal gıdalar ve tuz da ihraç etmektedir. Suudi Arabistan'ın yapmış olduğu ihracatın bir bölümü re-export şeklinde gerçekleşmektedir.
• Suudi Arabistan'ın en büyük ihracat partnerleri: Tayvan, Kuzey ve Orta Amerika, Çin, ABD ve Japonya'dır.
• Suudi Arabistan'ın başlıca ithalat kalemlerini motorlu taşıtlar, makine aksam ve parçaları, elektronik ürünler, Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; demir ve çelik ürünleridir.
• Suudi Arabistan'ın en büyük ithalat partnerleri: ABD, Çin, Almanya, Güney Kore, Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri'dir. 

Türkiye'nin Suudi Arabistan'a İhracatı

Aşağıda, TUIK'in hazırlamış olduğu dış ticaret istatistik verilerinden düzenlemiş olduğum, Türkiye'nin Suudi Arabistan'a 2005 ile 2014 yılları arasında yapmış olduğu ihracatı gösteren grafik yer almaktadır.

Grafik incelendiğinde, Türkiye'nin Suudi Arabistan'a yapmış olduğu ihracatın 2005 yılından 2012 yılına kadar, kesintilerle de olsa artış eğiliminde olduğu görülmektedir. 

2012 yılında, 3,67 milyar dolar ile zirve noktasına çıkan Türkiye'nin Suudi Arabistan'a yapmış olduğu ihracat 2013 ve 2014 yıllarında hafif düşme göstermiş ve 2014 yılında 3,04 milyar dolara gerilemiştir.

Türkiye Suudi Arabistan'a En Çok Hangi ürünleri Satmaktadır?

Türkiye, COMTRADE verilerine göre, Suudi Arabistan'a en çok demir-çelik, elektrikli makina ve cihazlar, makinalar, halı, tütün ürünleri, örme giyim eşyası ve aksesuarı, motorlu kara taşıtları ihraç etmektedir.