güncel yazılar...
Loading...

Navlun Nedir?

Navlun, uluslararası taşımacılıkta kullanılan bir terimdir.

Türk Dil Kurumu'nun Güncel Türkçe Sözlüğüne göre Rumca kökenli bir kelime olan navlun, "taşıyıcı tarafından, taşıma aracında taşınacak yük için istenen ücret" olarak tanımlanmaktadır.

Navlun denildiğinde bir dış ticaret çalışanının aklına taşıma için ödenecek ücret gelmelidir. İngilizce karşılığı ise "freight" veya "freightage" olarak kullanılmaktadır.

Navlun kelimesinin ilk zamanlarda yalnızca denizyolu taşımaları için kullanıldığı görülmekte iken, diğer taşıma yöntemlerinin de dış ticarette sıklıkla kullanılmaya başlanması ile beraber, karayolu, demiryolu, havayolu ve multimodal taşımalar için de ödenecek nakliye ücreti için navlun terimi kullanılmaya başlanmıştır.


Bugünkü yazımda denizyolu taşımaların navlun hesaplamaları başta olmak üzere, karayolu, havayolu ve multimodal taşımalarında navlun hesaplamalarına ait detaylı açıklamalara yer vermek istiyorum.

Denizyolu Taşımalarında Navlun Kavramı

Denizyolu Taşımalarında Navlun Nedir?

Denizyolu taşımalarında navlun denildiğinde, taşıyıcının, yükleme limanı (port of loading) ile boşaltma limanı (port of discharge) arasında yapmış olduğu taşıma için yükleyiciden (shipper) veya alıcıdan (consignee) talep etmiş olduğu ücret anlaşılmalıdır.

Denizyolu Taşımalarında Navlunu Kim Öder?

Eğer taşıma bedeli yani navlun yükleyici tarafından ödenecek ise bu durumda konşimentoların üzerine freight prepaid (navlun yükleyici tarafından ödenecektir), eğer navlun alıcı tarafından ödenecek ise bu durumda konşimentoların üzerine freight collect (navlun alıcı tarafından ödenecektir) yazılmaktadır.

Denizyolu Taşımalarında Navlun Nasıl Hesaplanır?

Denizyolu taşımaları temel olarak konteyner taşımacılığı ve dökme yük taşımacılığı şeklinde iki ana kola ayrılmaktadır.

Denizyolu konteyner taşımacılığında navlun hesaplanmasına etki eden etmenler şu şekilde sıralanabilir:

Yükün kapladığı hacim ve brüt ağırlığı: Yükün kapladığı hacim ve brüt ağırlığı seçilecek konteyner türüne doğrudan etki etmektedir. 

Örneğin, 20ft'lik konteyner için nakliyeci tarafından talep edilecek navlun ile 40ft'lik konteyner için talep edilecek navlun farklı olacaktır. 

Ayrıca konteynerleri tam dolduramayan yükler, parsiyel olarak taşınacağı için, tam konteyner (full container) için talep edilen navlun ile parsiyel konteyner yükleri (less than container load) için talep edilen navlun fiyatları farklılık gösterecektir.

Özellikli Konteyner Kullanılıp Kullanılmaması: 20ft Dry Container ve 40ft Dry Container, denizyolu taşımacılığında standart olarak kullanılan konteyner çeşitleridir. Eğer yükleme, bu iki konteyner çeşidi ile değil de özellik arz eden konteynerler ile yapılacak ise navlun fiyatlarının artması beklenmelidir. 

Örneğin, reefer konteyner taşımacılığı her zaman için standart konteyner taşımacılığından daha pahalı olmaktadır.

Transit Süre: Uluslararası denizyolu taşımacılığında transit süre (transit time, t/t) denildiğinde, yükleme limanı ile boşaltma limanı arasında geçen süre anlaşılmalıdır. 

Bazı durumlarda boşaltma ve yükleme limanları arasında aktarma (transshipment) yapılmaktadır. Aktarma olsun veya olmasın, yükleme limanı ile boşaltma limanı arasında yüklerin taşınması için geçen süreye transit süre denilmektedir. 

Taşımaya ait transit süre ve taşıma mesafesi arttıkça taşıyıcıların maliyetleri de doğru orantılı olarak artmaktadır.

Hatların İhracat ve İthalat Kullanım Oranı: Eğer bir hat yoğun olarak ihracat için çalışıyor ise, taşıyıcı firmalar konteynerleri boş döndürmemek için dönüş için daha uygun navlunlar talep edebilmektedirler.

Denizyolu Konteyner Taşımalarında, Bir Malın İhracatçıdan İthalatçıya Taşınmasını İçeren Maliyetler

Denizyolu konteyner taşımalarında, bir malın ihracatçıdan ithalatçıya taşınmasını içeren maliyetler ana başlıklar altında aşağıdaki şekilde açıklanmıştır. Dilerseniz grafikte yer alan maddeleri tek tek inceleyelim:

  • İhracat Ülkesindeki Dahili Nakliye: Malların ihracatçının fabrikasından yükleme limanına taşınmasını içeren dahili nakliye işlemidir. İhracatçı firmanın limana olan uzaklığına göre bu maliyet kalemi değişkenlik gösterecektir.
  • Yükleme Limanı Masrafları: Malların yükleme limanına girişinden, geminin yükleme limanından ayrılmasına kadar geçen süreçteki masraflardır. Lojistik sektöründe lokal liman masrafları olarak da bilinirler.
Örnek Olay: Yang Ming Line İzmir Limanı İhracat Lokal Masrafları (2015 verileridir, değişiklik gösterebilir)
LiMAN MASRAFLARI :
Yükleme bedeli : usd 145/konteyner
Konşimento : usd  35/Set
Geçici kabul : usd 85+kdv/konteyner
Mühür Ücreti: usd 5 + kdv
Isps : usd 12+kdv/konteyner
  • Navlun: Taşıyıcıya, malların yükleme limanı ile boşaltma limanı arasında taşınması için ödenen bedel. Temel denizyolu navlun ücreti ve ilave masrafları (BAF, CAF gibi) kapsamaktadır.
  • Boşaltma Limanı Masrafları: Malların,  gemiden boşaltılıp, boş konteynerin taşıyıcıya teslim edilmesine kadarlık süreçteki masrafları kapsar.
Örnek Olay: Yang Ming Line İzmir Limanı İthalat Lokal Masrafları (2015 verileridir, değişiklik gösterebilir)LİMAN MASRAFLARI :
Tahliye : usd 155/konteyner
Tahliye nezaret : usd 55/20'konteyner
                         usd 77/40'konteyner
Dokümantasyon : usd 70+kdv
Geçici kabul  : usd 85+kdv/konteyner (limanda boşalırsa bu ücret alınmaz)
Isps liman: usd 12+kdv/konteyner
Isps armatör : usd 10/konteyner
Konteyner süpürme: usd 10+kdv/'konteyner
Gümrük yük bildirim ücreti (CDD): usd 25+kdv/konşimento
  • İthalat Ülkesindeki Dahili Nakliye: Boşaltma limanı ile ithalatçı firma arasındaki taşımayı içeren dahili nakliye işlemidir. 
Denizyolu dökme yük taşımacılığında navlun hesaplanmasına etki eden etmenler konteyner taşımacılığı ile büyük benzerlik göstermektedir. Dökme yük taşımacılığında ayrıca Baltic Dry Index (Baltık Kuru Yük Endeksi) gibi güncel navlun fiyatlarını belirleyen göstergelerden etkilenmektedir.

Denizyolu taşımalarında navlun nasıl hesaplanır?

Karayolu Taşımalarında Navlun Kavramı

Karayolu taşımaları tam tır yükü (full truck load) veya parsiyel tır yükü (less than truck load) olarak gerçekleştirilmektedir.

Tam tır yükü taşımalarda navlun genellikle ihracatçının fabrikası ile alıcının deposu arasındaki taşımayı kapsamaktadır.

Parsiyel tır yükü taşımalarında ise ihracatçılar genellikle malları taşıyıcıların depolarına teslim etmekte, mallar bu depolarda tam tır yüküne tamamlanıp ithalatçı ülkeye doğru yola çıkmaktadır.

Karayolu taşımalarında eğer taşıma bedeli yani navlun yükleyici tarafından ödenecek ise bu durumda karayolu taşıma belgesi (CMR) üzerine freight prepaid (navlun yükleyici tarafından ödenecektir), eğer navlun alıcı tarafından ödenecek ise bu durumda karayolu taşıma belgesi (CMR) üzerine freight collect (navlun alıcı tarafından ödenecektir) yazılmaktadır.

Karayolu taşımalarında navlun nasıl hesaplanır?

Havayolu Taşımalarında Navlun Kavramı

Havayolu ile belli bir hacim ve ağırlığı geçmeyen ürünler taşınabilmektedir. Havayolu taşımalarında navlun denildiğinde kalkış havalimanı ile varış havalimanı arasında yapılan taşıma için taşıyıcıya ödenen ücret akla gelmelidir.

Tıpkı diğer taşıma modlarında olduğu gibi, havayolu taşımalarında da navlun alıcı veya satıcı tarafından ödenebilmektedir.

Havayolu taşımalarında navlun nasıl hesaplanır?

Multimodal Taşımalarda Navlun Kavramı

Multimodal taşımalar, birden çok taşıma şeklinin tek bir taşıyıcı tarafından gerçekleştirildiği ve tek bir taşıma belgesi üzerinde gösterilmiş olduğu taşıma şeklidir. Genellikle freight forwarder firmalar tarafından door-to-door (kapıdan kapıya) taşıma şeklinde gerçekleştirilir.

Seçilen teslim şekline göre multimodal door-to-door taşımaları alıcı veya satıcı öder.

Örneğin, Ex Works teslim şekli seçilmiş ise kapıdan kapıya yapılan taşıma bedeli alıcı tarafından ödenir. (freight collect)

DAP veya DDP teslim şekli seçilmiş ise yapılan kapıdan kapıya taşıma bedelini satıcı ödeyecektir. (freight prepaid)

Akreditif Danışmanlık Hizmetleri

Dünya genelinde korumacılık artmakta, politik, ticari ve finansal riskler buna paralel olarak yükselmektedir.

İhracat ve ithalat işlemlerinizde akreditif başta olmak üzere güvenli ödeme ödeme yöntemlerini etkin kullanarak pazar payınızı arttırabilirsiniz.

Detaylı bilgi için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

Akreditif, vesaik mukabili ve diğer ödeme yöntemleri ile ilgili detaylı bilgiler ve danışmanlık bilgileri sitemizdedir.